حساب جريان وجوه
حساب جريان وجوه ايران شامل جداول اصلي و جداول سري‌زماني جريان وجوه اقتصاد ملي و بخش‌هاي نهادي کشور طي سالهاي 1351 تا 1376 به همراه مباحث تکميلي آن مي‌باشد.
حساب جريان وجوه چارچوبي است كه در آن ميزان منابع تجهيز شده ، نوع و نحوه سرمايه‌گذاري‌هاي غيرمالي و مالي ( مصارف ) و ميزان كسري يا مازاد منابع ( خالص وام‌دهي (+) / وام‌گيري (-) )، براي اقتصاد ملي و بخش‌هاي نهادي در طول يك دوره مالي نشان داده مي‌شود. با استفاده از حساب جريان وجوه مي‌توان روشن ساخت كه بخش‌هاي نهادي داراي كسري، با چه روش و ابزار مالي به تأمين مالي از بخش‌هاي نهادي داراي مازاد اقدام نموده‌اند. خالص وام‌دهي (+) / وام‌گيري (-) كه در واقع قلم ترازكننده حساب سرمايه ( منابع و مصارف غيرمالي ) است، نشان‌دهنده مازاد (+) يا كسري (-) منابع يك واحد نهادي در طول يك دوره معين است.
با گسترش و تنوع سريع ابزارهاي پرداخت مي‌توان گفت كه امروزه بخش قابل توجهي از مبادلات كالايي در بخش واقعي اقتصاد توسط دارايي‌هاي مالي انجام مي‌پذيرد. استفاده از اين ابزارها كه به‌عنوان تسهيل كننده مبادلات كاربردهاي متنوع و وسيعي يافته‌اند، تغيير مداوم در مانده دارايي‌ها و بدهي‌هاي مالي در حساب هاي طرف‌هاي مبادله را موجب مي‌گردد. با اين‌وجود مبادلات مالي به حوزه تجارت كالايي محدود نمي‌شود، بلكه در بسياري موارد دارايي‌هاي مالي با يكديگر مبادله مي‌شوند. در واقع ، در فرايند مبادلات اقتصادي، بسياري از واحدهاي اقتصادي كل درآمد خود را به مصرف نمي‌رسانند، چنانكه برخي ديگر از آنها مخارج خود را لزوماً تا سقف توان مالي‌شان محدود نمي‌سازند. آنچه عملاً رخ مي‌دهد اين است كه واحدهاي داراي مازاد در ازاي دريافت پاداشي بابت جبران به تاخير انداختن مصرف، تامين مالي هزينه‌هاي واحدهايي كه با كسري مواجه هستند را بر عهده مي‌گيرند. فرايند تامين مالي به اشكال متفاوتي تحقق مي‌يابد كه در همه آنها، دارايي‌هاي مالي مورد مبادله قرار مي‌گيرند.
حساب جريان وجوه چارچوبي آماري است كه انواع مبادلات انجام شده با استفاده از ابزارهاي مالي را، اعم از مبادلاتي كه بنحوي قرينه مبادلات كالايي بخش واقعي محسوب مي‌شوند و يا مبادلاتي كه صرفاً جنبه مبادله ابزارهاي مالي داشته و نتيجه يك مبادله غيرمالي نمي‌باشد را بين بخش‌هاي نهادي و يا اقتصاد ملي با دنياي خارج، به تفصيلي‌ترين شكل ممكن منعكس مي‌نمايد. اطلاعات مندرج در اين حساب، وضعيت تغيير در دارايي‌ها و بدهي‌هاي مالي بخش‌هاي نهادي را ارائه مي‌نمايد. همچنين اين حساب با نمايش ميزان منابع حاصل از عمليات يك واحد و نوع و نحوه سرمايه‌گذاري‌هاي غيرمالي و مالي آن، ميزان كسري يا مازاد منابع هر واحد را معين مي‌نمايد. به‌طور مشخص با استفاده از حساب جريان وجوه مي‌توان روشن ساخت كه واحدهاي نهادي داراي كسري در طول دوره مالي مورد بررسي، وجوه مورد نيازشان را از كدام واحد نهادي و با استفاده از كدام ابزار تامين مالي كرده‌اند. از طرف ديگر بخش‌هاي نهادي داراي مازاد مالي، چه روش‌هايي را به‌منظور سرمايه‌گذاري مالي برگزيده‌اند و در نتيجه كداميك از بخش‌هاي نهادي در نهايت از اين منابع برخوردار شده‌اند.
حساب جريان وجوه به‌علت ارائه اطلاعات تفصيلي مبادلات مالي و پوشش گسترده بخش‌هاي نهادي فعال و ابزارهاي مالي مورد استفاده در اقتصاد، به‌عنوان يك مرجع اطلاعاتي پايه در تحقيقات تجربي و تجزيه و تحليل آثار سياست‌هاي پولي و مالي بر ساير متغيرهاي اقتصادي مورد استفاده قرار مي‌گيرد. با توجه به ثبت انواع مبادلات مالي در حساب جريان وجوه، اين حساب مجاري مختلفي كه سياست‌هاي كلان از طريق آنها تحقق مي‌يابد را نشان مي‌دهد. در نگاهي كلي مي‌توان گفت كه به‌دليل ارتباط نظام‌مند حساب جريان وجوه با ساير حساب هاي كلان اقتصاد، هر گونه تغيير در يكي از متغيرهاي كلان اثرات قابل مشاهده‌اي بر جريان منابع مالي در هر يك از بخش‌هاي نهادي اقتصاد بر جاي خواهد گذاشت. به همين جهت در انواع برنامه‌ريزي‌هاي مالي، اين حساب يكي از حساب هاي تعبيه شده در مجموعه حساب هاي كلان بوده و در نتيجه مي‌توان از آن به‌عنوان يكي از كنترل‌كننده‌هاي سازگاري دروني مدل‌هاي اقتصادي نيز استفاده كرد. با توجه به نكات مورد اشاره مي‌توان گفت كه درك عميق‌تر از شكل‌گيري و تعاملات پديده‌هاي مالي و غيرمالي در اقتصاد و به‌عبارت ديگر فهم بهتر از عملكرد كل اقتصاد ره‌آورد مهم جداول جريان وجوه مي‌باشد.
