گزارش اقتصادي

گزارش اقتصادي

براي تهيه و تنظيم بودجه يک کشور اولين گام بررسي وضعيت اقتصاد آن کشور و تهيه تصويري از اقتصاد کلان آن کشور است و معمولا براي گرفتن اين تصوير، شاخصهاي اقتصاد کلان (از تورم تا موازنه ارزي و اشتغال و کسري، از نرخ بيکاري گرفته تا پرداختهاي انتقالي ، يارانه‌ها و توليد ناخالص داخلي و ...) بايد آماده شود.

 براي استخراج تصوير اقتصاد کلان سه شاخص نقش خيلي مهمي دارند  :

1.      درآمدها و هزينه‌هاي دولتي

2.      برنامه‌ريزي دولت (قسمتي که از برنامه ريزي هاي توسعه اقتصادي اتفاق افتاده)

3.      تجارت خارجي

اين تصوير اوليه از اقتصاد کلان بسيار نقش مهمي دارد زيرا اين تصوير است که تا حدودي ابعاد بودجه و ساختار بودجه سال آينده را مشخص مي‌کند. در کشور ما يک گزارش اقتصادي سالانه تهيه مي‌شود که تقريبا همان تصوير اقتصادي است. اين اطلاعات به تفصيل است و تمام موارد مانند اين که بازپرداختهاي دولتي و خارجي  چقدر بوده و ... از طريق تصوير اقتصاد کلان مشخص مي‌شود. اين تصوير براساس اطلاعات به هنگام و سالم بايد به روز شود از درجه اعتماد و اعتبار بالايي برخوردار باشد تا اثرات تخريبي در پيش‌بيني نداشته باشد.

تهيه گزارش نظارت و ارزيابي عملكرد پيشرفت هر سال برنامه و ارائه آن توسط رييس جمهور به مجلس شوراي اسلامي در ماده 157 قانون برنامه چهارم توسعه پيش بيني شده است. در راستاي انجام اين قانون معاونت برنامه ريزي و نظارت راهبردي رييس جمهور ( سازمان مديريت و برنامه ريزي كشورسابق )  دستورالعمل هاي لازم را براي تهيه گزارش ، تنظيم و به كليه دستگاه هاي ذيربط ابلاغ مي نمايد. سپس اين گزارش ها جمع آوري و بصورت گزارشهاي اقتصادي سالانه تنظيم و منتشر مي شوند.

اين گزارش ها معمولا  از دو بخش عمده  فصول بخشي و فصول فرابخشي تشكيل شده اند. فصول بخشي اين مجموعه  برحسب گزارش ها و اطلاعات دريافتي از دستگاه هاي اجرايي مربوطه تهيه شده اند.

گزارشهاي فرابخشي مندرج در اين مجموعه بر اساس آخرين اطلاعات دريافتي تا پايان سال تدوين مي گردند.

جهت پي بردن به نوع اطلاعات مندرج در اين گزارشها براي نمونه به بررسي گزارش اقتصادي سال 1386 كه تحت عنوان "گزارش اقتصادي سال 1386 و نظارت بر عملكرد سه ساله اول برنامه چهارم توسعه" منتشر گرديده است مي پردازيم.

گزارش اقتصادي سال 1386 در سه جلد با عنوان "گزارش اقتصادي سال 1386 و نظارت بر عملكرد سه ساله اول برنامه چهارم توسعه" به شرح زير تهيه و منتشر شده است :

جلد اول شامل امور فرابخشي، متشكل از هفت بخش تهيه گرديده است.

1.      بخش اول : تحليل ساختار و عملكرد اقتصاد جهاني، مشتمل برچشم اداز اقتصاد جهاني ، بازار جهاني نفت

2.      بخش دوم : تحليل ساختار جمعيت ، بازار كار و سياست هاي توسعه انساني

3.      بخش سوم : تحليل ساختار و عملكرد سياست هاي كلان اقتصادي، شامل مباحث  رشد اقتصادي، مصرف و تشكيل سرمايه ثابت، بودجه عمومي دولت، بازار پول، بازار ارز، روند قيمت ها و تورم ، بازارهاي مالي و ابزار سياست مالي، بودجه شركتهاي دولتي و ساماندهي آن ها، تجارت خارجي ، سياست هاي درآمدي ، امور پيمانكاران و مشاوران ، امور فني ، تدوين معيارها و كاهش خطرپذيري زلزله

4.      بخش چهارم : كارايي و بهره وري نظام اقتصادي، اداري و مديريتي

5.      بخش پنجم : شاخصهاي رفاه و توزيع منابع و امكانات، شامل رفاه اجتماعي  و توزيع درآمد، نظام درآمد و هزينه استان

6.      بخش ششم : دانش، فناوري و اطلاعات و تحقيقات

7.      بخش هفتم : محيط زيست مشتمل بر سياست هاي زيست محيطي

جلد دوم و سوم متشكل از هفت بخش است كه به ارزيابي عملكرد برنامه و بودجه در امور بخشي اختصاص يافته است.

8.      بخش هشتم : امور اجتماعي

9.      بخش نهم : امور آموزشي و پژوهشي

10.  بخش دهم : امور فرهنگي و ورزشي

11.  بخش يازدهم : امور زير بنايي

12.  بخش دوازدهم : امور عمران شهري و روستايي و مسكن

13.  بخش سيزدهم: امور توليدي

14.  بخش چهاردهم : امور عمومي، امور قضايي و سياست داخلي

گزارش هاي مربوط به هر يك از بخش ها شامل جداول و اطلاعات كامل آماري  در خصوص عملكرد آن بخش ها مي باشد